“Studenten worden vaak pas bereikt door hulpverleners als er al flinke mentale problemen zijn”, zegt Mieke van Dommelen, directeur Power by Peers. Mieke: “Op zo’n moment wordt traditionele hulpverlening ingezet. Wij willen met Mental Health First Aid (MHFA) het moment van het inschakelen van hulpverlening voor zijn. Ook willen we mentale klachten normaliseren. Door aan te geven dat het veel voorkomt en dat het oké is.”
Samen met Marik Eijgenstein, studenten-welzijnsambassadeur en ondernemer bij Power by Peers, zet Mieke zich in om de mentale gezondheid van studenten in Utrecht te verbeteren door middel van de training Mental Health First Aid (MHFA). Marik: “Het afgelopen jaar hebben we ons vanuit Power by Peers gericht op het mentale welzijn van MBO, HBO en WO-studenten. De vraag waarmee ik me bezighoud is: Hoe kunnen we het mentale welzijn van studenten verbeteren met MHFA en op andere manieren?” In de training MHFA leren studenten over de meest voorkomende psychische aandoeningen, leren signaleren en krijgen handvatten om op een gestructureerde manier het gesprek aan te gaan met iemand met mentale problemen. Marik vervolgt: “De kennis kunnen studenten in hun eigen omgeving toepassen. Mieke van Dommelen en ik kwamen tot het idee dat studenten elkaar kunnen inspireren en helpen op het gebied van mentale gezondheid.”
Mentale gezondheid studenten
De training startte in coronatijd, toen de mentale gezondheid van studenten onder druk kwam te staan. Mieke: “De training onder studenten zijn we gewoon gaan plannen in coronatijd en we zijn gaan werven. Marik had link met studentenclubs en met zijn hulp hebben we het op een herkenbare manier, in studententaal, op de agenda gezet. Het is belangrijk dat je het oplossingen ontwikkelt samen met mensen om wie het gaat.” Onzekerheid en prestatiedruk trekken een zware wissel op studenten, zowel landelijk als in Utrecht. Ook de coronatijd was pittig voor velen en dit werkt nog altijd door. Marik: “Het aantal suïcides in Utrecht was hoog. We wilden zorgen dat meer mensen kennis hebben van mentale klachten bij studenten en hoe je kan handelen. In onze meerdaagse training MHFA komt aan de orde: hoe werken processen rond mentale gezondheid bij studenten? Hoe signaleer je wanneer iemand mentaal in de knoop raakt? Het beeld van studenten is drinken en feesten, maar er speelt veel meer. Ze maken zich zorgen, onder andere doordat hun toekomstbeeld minder gunstig is dan voorheen. Ook hebben ze last van stress en prestatiedruk.”
Studenten helpen elkaar
Marik: “Studenten bereiken rond een thema als mentale gezondheid bleek nog best lastig. Want studenten weten zelf vaak nog niet goed wat er met hen of met iemand om hen heen aan de hand is. Er gebeuren zoveel dingen tegelijkertijd in hun leven. Ze ervaren een blokkade om openheid te geven, omdat ze er niet graag over willen praten.” Studenten zijn erg gericht op hun peers, daarom is het een logische keuze om hen te trainen. Marik: “Normaalgesproken wordt de training MHFA Youth gegeven aan de onderwijsdeskundigen of aan de leraren. Wij kozen er bewust voor om de training aan te bieden aan studenten en hen proactief te trainen in gespreksvoering over mentale klachten.” Mieke: “Het gaat om het bieden van onderlinge steun. Docenten vinden het vaak een lastige stap om met een student over mentale problemen in gesprek te gaan. Hoe doe je dat? Die vaardigheden leren de studenten nu zelf in de training MHFA.”
Ondersteuning
Mieke: “Door deel te nemen aan de training ga je anders kijken en dat is echt een meerwaarde. Het uitgangspunt is dat er binnen elke vereniging een paar mensen zijn die een gesprek kunnen voeren zonder oordeel. Een gesprek dat verder gaat dan ‘hoe gaat het met je’? Wel zijn de kosten een punt van aandacht. Tot nu toe betaalt de gemeente Utrecht het, maar als de subsidie stopt dan weten we niet wie het overneemt. Voor de studenten zelf zijn de kosten helaas te hoog. MHFA moet naar mijn mening eigenlijk in de studentenverzekering. Dat zou een goede eerste stap zijn, zodat de behoeften van studenten op gebied van mentale gezondheid bottom-up mogelijk worden gemaakt.”
Positiviteit, kracht en energie
Mieke: “De MHFA training is dwars door alle verenigingen in Utrecht gegeven. In eerste instantie zijn we gestart met het benaderen van het bestuur van verenigingen. Maar later kon iedereen meedoen.” Marik: “Een tiental verenigingen heeft meegedaan, van studie-, studenten- tot sportverenigingen. De training zorgt voor meer studentenwelzijn in Utrecht en brengt positiviteit, kracht en energie. Het draagt bij aan de vraag ‘Kan ik iets doen voor mijn omgeving, mijn vereniging en mijn vrienden?”
Openheid
Ook bij Marik en Mieke zelf maakte de training indruk. Marik: “Vooral de openheid van mensen, het tonen van hun kwetsbaarheid heeft mij geraakt.” Mieke: “Op collectief niveau is mij bijgebleven dat iedereen zo enthousiast was en het animo zo groot. De deelnemers aan de training worden geen psychologen, maar ze kunnen wel gesprekken voeren en ze weten waar ze naartoe kunnen doorverwijzen, als het nodig is. Ik ben heel blij met het programma. Er wordt door de jongeren specifiek gevraagd om in te zoomen burn-out en stressproblematiek. Als er een mogelijkheid zou zijn om meer trainingen aan te bieden, dan zouden we dat doen. In september hebben we een wachtlijst. Onze ervaring is dat als mensen er over horen van anderen, dan zorgt het voor een beweging. Zij vragen zich dan af: waarom hebben wij dit eigenlijk niet bij onze vereniging?”
Mieke van Dommelen is directeur, sociaal ondernemer en initiatiefnemer Power by Peers. Mental Health First Aid (MHFA) is één van de aangeboden diensten.
Marik Eijgenstijn is studenten-welzijnsambassadeur en ondernemer bij Power by Peers. Hij bekijkt voor Power by Peers hoe mentaal welzijn en ondernemen samen kunnen komen en hoe de organisatie zich kan richten op studenten.
